معماری هخامنشی

معماری هخامنشی شما را شگفت زده خواهد کرد!

معماری یکی از مواردی است که جنبه های مختلفی را به خود اختصاص داده است. به عنوان مثال انجام پروژه معماری بخشی از این جنبه ها می باشد.همچنین این جنبه ها می تواند به موارد قدیمی تر نیز اطلاق شود که معماری هخامنشی یکی از آن ها به حساب می آید که در ادامه این مطلب به بررسی کامل آن خواهیم پرداخت. درباره معماری هخامنشی بیشتر بخوانید :

قائل بودن توجه زیادی به معماری از سوی پادشاهان هخامنشی

پادشاهان هخامنشی اهمیت زیادی برای هنر قائل بودند و از دوران حکومت آن آثاری یه جامانده که میزان توجه آن ها به این امر را به اثبات می رساند. عالی ترین نمونه هنر هخامنشیان  معماری منحصر به فرو و

شگفت انگیز آن ها است. حکومت هخامنشیان بسیار گسترده بود و آن ها در عرصه وسیع سرزمین خود هنرمندان و معماران تحت مملک خویش را برای خلق برترین آثار هنری و معماری گرد هم می آوردند.

از این جهت در آثار هنری و معماری دوره هخامنشیان تاثیر صنعت معماری و زیبایی شناختی سایر ملل به چشم می خورد شاهان و حاکمان هخامنشی در ‌پایتخت و مراکز حکومت خود کاخ های بسیار مجلل و بزرگ

می ساختند به طوری که پس از گذشت ۲۵ قرن از آن دوران برخی از این بناها محکم و استوار باقی مانده اند و برخی نیز به عنوان مهم ترین آثار باستانی به جامانده از ایران کهن به همان سبک و سیاق معماری

هخامنشی مرمت و بازسازی شده اند. درباره معماری هخامنشی بیشتر بخوانید :

رابطه بین مشاهده آثار با ویژگی های هنر معماری هخامنشی

با مشاهده این آثار باستانی شگفت انگیز شما می توانید درباره ویژگی های هنر معماری هخامنشی آگاهی یابید

و از زییایی و جلال این آثار که بیانگر خلاقیت و توانمندی معماران عصر هخامنشی است به وجد بیایید.

ستون ها و سرستون های باقی مانده از پایتخت هخامنشیان نمونه بارزی است که ما را با هنر معماری

و حجاری این این عصر بیشتر آشنا می نماید.سرستونها غالباً به شکل مجسمه شیر، اسب، گاو،

عقاب و حیوانات تلفیقی مانند سر انسان و تن گاو و بال عقاب و گوش گاو هستند.

ته‌ ستونها هم با خطوط میخی فارسی باستان نوشته هایی دیده می شود ستون های کاخ ها شیارهایی دارند که آن ها زیباتر و بلند تر نموده است.

پله های تخت جمشید و نقش های زیبا و برجسته اطراف کوه صفه عظمت و قدرت هنر و معماری

دوران هخامنشی را در برابر چشمان علاقه مندان به نمایش می گذارد.

مهم ترین آثار ساختمانی به جامانده از دوران هخامنشی آتشگاه ها، کاخ ها و آرامگاه ها است.

درباره معماری هخامنشی بیشتر بخوانید :

معماران هخامنشی از هوش و ذکاوتی سرشار برخوردار بودند

با بررسی اثار معماری این دوران در خواهیم یافت که هنر هخامنشی از پیشینه ای غنی و استوار بهره مند است

‌ معماری هخامنشی تکامل یافته معماری ماد ها و ایلامی ها می باشد در واقع معماران عصر هخامنشی با

زیرکی و خلاقیت خود  هنر و‌فنون ساختمان سازی را با یک شیوه و روش خاص مورد استفاده قرار می دادند

که نتیجه ی آن خلق آثار شگفت انگیز معماری در این عصر می باشد.

آنان مصطبه سازی آجرهای لعابدار ایلامی و تالارهای ستون دار با ایوانهای جانبی و مقابر صخره ای مادی

را تکامل بخشیدند هخامنشیان از فنون هنر و معماری همسایگان و ملل تحت ممالک خویش هم غافل

نماندند بلکه از معماری و معماران بابلی آشوری لیدی ساردی مصری  به طرز ماهرانه ای در خلق اعجاب انگیز معماری خود استفاده نمودند

و افزون بر آثار موجود از ملل متقدم هنرمندان آثاری پدید آوردند که در طول تاریخ بشریت اگر بی نظیر نباشد کم نظیر است.

معماران هخامنشی هوش و ذکاوتی سرشار داشته اند زیرا که با بررسی آثار باستانی مربوط به هخامنشیان در می یابیم

اصول و فنون معماری آن ها تشابه زیادی با فنون و اصول مرسوم معماری اصیل ایرانی دارند.

نخستین آثار معماری هخامنشی در مسجد سلیمان قابل رویت می باشد.

حکایتی دیگر از پاسارگاد

اما با این وجود حکایت پاسارگاد حکایتی دیگر است بسیاری از مورخین بر این باورند که پاسارگاد نخستین پایتخت امپراطوری نوپا بوده است و دیگر نقاط کشور بزرگ و پهناور ایران از آن جا تسخیر گردید. پاسارگاد از

اقدامات کوروش کبیر است در ‌پاسارگاد با وجود بخش هایی هم چون کاخ دوازده و دیگر کاخ ها و تل تخت هنر ابرانی به صورت وحدت یافته تر در مقابل دیدگان قرار می گیرد تمام آنچه که یک ساختمان معمارانه

باید از آن برخوردار باشد در کاخ و بناهای شهر پاسارگاد وجود دارند.

در زیر به نمونه ای از آثار به جامانده از دوران حکومت هخامنشیان به طور مختصر اشاره می گردد تا شما با عجایب معماری این عصر بهتر آشنا شوید.

تل تخت یا تخت سلیمان

این اثر معماری یک صفه بزرگی بر روی تپه ای به بلندی ۵۰ متر و مشرف به تمام کاخ ها و باغ های پیرامون خود در پاسارگاد قرار گرفته است که بقایای دیوار سنگی بزرگ آن قابل ملاحظه است . سکوی این بنا از

سنگ های بزرگ تراشیده شده در نمای خود و با سنگ های لاشه ای در دیوار اصلی ساخته شده است. بخش غربی سکو از ستیغ و لبه یک تپه کوه مانند  با ساخته و سپس مجموعه ای از کاخ ها و دیگر تاسیسات را

روی این سکو ایجاد نموده اند. نکته قابل ذکر در سنگهای تراشیده آن است که در معماری به سنگهای ((باد برد)) معروف هستند و  سنگ های تراشیده شده ای هستند که با بست های فلزی به شکل دم چلچله ای به

هم متصل شده اند  که در معماری به سنگ های باد برد معروف هستند.

آرامگاه کوروش

نخستین اثری که در دشت مرغاب و دهکده مادر سلیمان (پاسارگاد) نظر افراد را به خود جلب می کند مقبره کوروش است. یک بنای سنگی باشکوه که حدود بیست و پنج قرن پیش ساخته شده است. این بنا در

میان مردم به نام قبر مادر سلیمان معروف است. آرامگاه کوروش شامل دو بخش است:

• یک قسمت سکو مانند که یاد آور زیگورات چغازنبیل در دوره ایلامی است و به صورت پله پله می باشد، از شش طبقه تشکیل شده است، کل بنا از سنگ و در ارتفاعات و عرض های متنوع ساخته شده است‌.
• قسمت بالایی آن که اتاق کوچکی است و با سقف سنگی به صورت شیروانی (خرپشته) ایجاد شده است.

مقبره کمبوجیه(زندان سلیمان)

مقبره کمبوجیه یک بنای مکعب مستطیل است که از سنگ های سفید بزرگ تراشیده شده ساخته شده است که متاسفانه بیشتر بخش های این بنا از بین رفته است و فقط یکی از دیوارهای چهار گانه و سقف آن سالم

مانده است. این بنا با اینکه قطعا قدیمی تر از بنای معبد زردشت نقش رستم در مرودشت است اما از هر نظر با این بنا قابل مقایسه است.

شوش

 داریوش هخامنشی پس از آن که مدعیان و رقیبان خلافت را شکست داد و خود بر کشور پهناور ایران که از نیل تا سند گسترده شده بود حکومت نمود تصمیم گرفت شهر توش را که تقریبا در مرکز امپراطوری واقع

شده بود به پایتختی بر گزیند؛ دلیل این انتخاب را می توان شکوه و عظمت این شهر کهن به عنوان پایتخت  فرمانروایان ایلامی دانست و از سوی دیگر اینکه پاسارگاد پایتخت کوروش و کمبوجیه بوده است داریوش

هخامنشی ترجیح داد به جای پاسارگاد شوش را مرکز خلافت خود نماید. به فرمان داریوش کاخی با شکوه  که در خور فرمانروایی وی باشد در شوش برپا گردید و معماران با توجه به جمیع مسائل تپه آپادانا را با این

منظور انتخاب کردند کاخ اصلی داریوش روی این تپه بنا شد و اقامتگاه درباریان و تاسیسات دولتی بر روی دو تپه (( ارک )) و (( شهر شاهی )) ایجاد شد.درباره معماری هخامنشی بیشتر بخوانید :

کاخ بارعام کوروش

این بنا شامل  یک تالار مرکزی و چهار ایوان در چهار جهت و دو اتاق در دو طرف ایوان جنوبی است. تالار مرکزی آن از دو ردیف چهار ستونی سنگی تشکیل یافته و چهار ایوان در جهات اربعه آن نیز دارای دو ردیف

ستون سنگی است و فاصله ستونها در بخشهای اخیر کمتر از تالار مرکزی است. تالار مرکزی همانند کاخ دروازه دارای چهار مدخل ورودی در چهار جهت می باشد .این بنا نیز از سنگ و خشت ساخته شده و کف آن با

مهارت سنگ فرش شده است‌ .درباره معماری هخامنشی بیشتر بخوانید :

کاخ اختصاصی کوروش

از نظر طرح و شکل مانند کاخ بارعام است و عبارتست از یک تالار مرکزی با ۵ ردیف ۶ تایی، ستون های سنگی و چهار ایوان در چهار جهت دارد. و همچنین دو اتاق در گوشه شمال غربی و جنوب غربی را شامل می

شود‌. ترکیب سنگ سیاه و زرد در پایه ستون ها  این بنا را جالب و دیدنی کرده است. قسمت پایه ستون ها دارای تزیینات قاشقی است که در جای دیگر از آن استفاده نشده بوده است.

بدون شک آثار معماری دوره هخامنشی به آنچه در این مقاله ذکر شده محدود نمی شود و موارد گسترده دیگری را نیز در بر گرفته است که از آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کوشک های باغ شاهی
• تخت جمشید
• کاخ دروازه
• مجموعه کاخ ها و باغ شاهی
• باغ پاسارگاد
• پل پاسارگاد
• آپادانا
• معبد آپادانا در شوش
• ارگ و شهر شاهی
• و….