شاهکارهای معماری ایرانی
ایران سرزمینی با قدمت 7000 ساله مهد فرهنگ و تمدن باستانی است و روزگاری از پهناورترین سرزمینها بوده است. این سرزمین حکومتها و سلسلههای بسیاری را به خود دیده و از هرکدام در جای جای ایران، آثار تاریخی و جاذبههای بسیاری به یادگار مانده است.بسیاری از آثار تاریخی باقیمانده، به خاطر سبک معماریهای بی نظیر ایرانی شهرت یافته اند. از این رو هرساله گردشگران زیادی برای دیدن آنها، به ایران سفر میکنند.
معماری در هر نقطه از دنیا بسته به نوع فرهنگ آن کشور از یکدیگر متفاوتند و معماری هر کشور آینهای از فرهنگ، آداب و روسوم و نوع زندگی مردم آن میباشد. چیزی که آثار باستانی ایران را در میان مردم دنیا زبانزد کرده، نوع معماری آن است که با ظرافت و دقت هر چه تمام، باشکوهترین آثار را پدید آوردهاند.
نقش موثر معماریهای بی نظیر ایرانی را میتوان در آثاری چون: مسجد جامع امام در اصفهان، آرامگاه حافظ در شیراز، کاخ چهل ستون، مسجد شیخ لطف الله، پل خواجو، خانه قوام، میدان آزادی و …. دید که در اینجا قصد داریم به چند نمونه از این آثار با معماریهای فوق العاده زیبایی که دارند بپردازیم.
برج آزادی در مرکز تهران
فهرست مطالب
میدان آزادی تهران به عنوان سمبل این شهر و نمادی شناخته شده برای مردم کشور است. در سال 1345 در زمان حکومت پهلوی به مناسبت یادبود جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی تصمیم گرفته شد که برجی در تهران بنا شود، بنابراین مسابقهای را در میان معماران و طراحان برگذارکردند که از آن میان، حسین امانت برنده و به عنوان طراح و معمار این برج شناخته شد. این برج که به نام برج شهیاد آریامهر شناخته میشد بعد از انقلاب اسلامی به برج آزادی تغییر نام پیدا کرد. معماری این برج از آثار دوران هخامنشیان، ساسانیان و معماری اسلامی ایده گرفته شده و بر اساس گفته معمار آن، حسین امانت نقوشی که در میان به کار رفته از مسجد شیخ لطف الله الهام گرفته شده و تفاوت آن در هندسه دایروی گنبد میباشد که به بیضی تبدیل شدهاست. برج آزادی 63 متر ارتفاع داشته و در قسمت پایین این برج نگارخانه، کتابخانه و موزه وجود دارد. اگر به تهران سفر کردید، حتما از میدان آزادی به عنوان یکی از شاهکارهای معماری ایرانی دیدن کنید.
مسجد امام در شهر اصفهان
حتما تا حالا به شهر اصفهان سفر کرده اید و میدانید که یکی از میدانهای معروف و قدیمی آن میدان نقش جهان است که در اطراف آن آثار تاریخی بی نظیری قرارگرفتهاست. یکی از آنها مسجد امام بوده که از شاهکارهای معماری ایرانی به حساب میآید. در دوره صفویه شاهعباس در آغاز بیست و چهارمین سال سلطنتش دستور داد، برای شادی روح جد خود شاه طهماست، مسجدی به نام مسجد جامع که از مال خالص او باشد، ساختهشود. پس از آن در سال 1025 کتیبه ای در سر در مسجد به خط ثلث و به خط علیرضا عباسی نوشته شد، که نشان از داستان ساخت این مسجد دارد. برای پوشش در اصلی این مسجد که در سمت ضلع جنوبی میدان واقع شده است، از طلا و نقره استفاده شده و اشعار زیبایی به خط نستعلیق بر روی آن حک شدهاست.
در هنگام ورود به این مسجد، پس از گذر از ورودی و چرخش از دالانها به صحن اصلی مسجد میرسید و طراحی آن به گونهای است که در بدو ورود به صحن اصلی در جهت قبله قرار خواهیدگرفت.در طراحی مسجد امام از کاشیکاری، معماری و نجاری قرن یازدهم الهام گرفته شده و این مسجد به خاطر طراحی بی نظیرش در کنار میدان نقش جهان به ثبت جهانی یونسکو رسیدهاست.
خانه بروجردی ها در کاشان
یکی دیگر از شاهکارهای معماری ایرانی خانه بروجردیها در کاشان است که در سال 1292 هجری قمری و در دوران قاجار بنا شد. این خانه معروف که متعلق به یکی از بازرگانان نظنزی به نام حاج سید مهدی نطنزی بوده، به خاطر شرطی که خانواده دختر مورد علاقه اش گذاشتهبودند، بناکردهاست. خانه بروجردیها در کاشان به خاطر بادگیرهای قرینه هلالی شکل در بام و کلاه فرنگی روی آن به عنوان یکی از زیباترین هنرهای معماری شناخته میشود. در طراحی نقاشیها و گچبریهای بی نظیر آن، عموی کمالالملک، استاد صنیعالملک نقاش بزرگ ایرانی نقش داشته و معماری این بنا توسط استاد علی مریم کاشانی بودهاست.
مسجد نصیر الملک شیراز
علاوه بر میدان آزادی، خانه بروجردیها و میدان امام، یکیدیگر از آثار بی نظیر معماری ایرانی مسجد نصیر الملک در شیراز است. این مسجد به درخواست میرزا حسن علی خان ملقب به نصیرالملک و معماری محمد حسن معمار ساخته شد که ساخت آن از سال 1255 تا 1267 به مدت 12 سال طول کشید. این مسجد زیبا که درون آن آرامش فوقالعاده ای دارد 2980 متر مربع مساحت داشته و طاق نمای بزرگی از جنس سنگ گندمک در ورودی آن قرار گرفتهاست که سقف آن از کاشیهای هفت رنگ تشکیل شده و تابش نور خورشید به آنها فضایی زیبا را درون مسجد بوجود میآورد.